Równowaga wewnętrzna organizmu - homeostaza.

Temat: Równowaga wewnętrzna organizmu - homeostaza.
Uczeń potrafi:
- analizować współdziałanie poszczególnych układów narządów w utrzymaniu 

niektórych parametrów środowiska wewnętrznego na określonym pozio­mie 

(temperatura, poziom glukozy we krwi, ilość wody w organizmie).

1.Układy znajdujące się w Twoim organizmie pełnia różne funkcje, żaden z układów 

ani organów nie może pracować samodzielnie. Wszystkie zależne są od siebie. 

Dzięki współpracy różnych układów, organizm znajduje się w stanie równowagi 

wewnętrznej.

2. Homeostaza organizmu jest niezbędnym warunkiem zdrowia, rozumianego 

jako prawidłowe funkcjonowanie ustroju.

3. Jak utrzymać stan równowagi wewnętrznej? – zapoznają się z informacjami 

w podręczniku na stronie 245.

4. Organizm człowieka przypomina skomplikowany mechanizm, który aby prawidłowo funkcjonować powinien mieć między innymi stały dopływ „paliwa”, rozumianego jako właściwe źródło energii. 

                           

                 

                                               źródło: Puls życia kl. 7 Wydawnictwo Nowa Era

5. Glukoza jest głównym źródłem energii dla organizmu, dlatego ważne 

jest utrzymanie we krwi jej stałego poziomu. Regulują to ośrodki głodu i sytości, 

które znajdują się w podwzgórzu.

                                    

źródło: Puls życia kl. 7 Wydawnictwo Nowa Era

6. Przypomnij sobie, jaki hormon powoduje spadek poziomu glukozy we krwi?
Jeśli nie pamiętasz, możesz sprawdzić w podręczniku na stronie 168.

7. Nasz organizm do prawidłowej pracy potrzebuje stałej temperatury ciała. 

Utrzymanie stałej temperatury ciała jest nazywane termoregulacją.  

              

                                                             źródło: Biologia kl.7 podręcznik WSiP

8. Na podstawie zebranych informacji postaraj się wyjaśnić, na czym polega termoregulacja.
Możesz skorzystać z podręcznika str. 246.

9. Dla sprawdzenia własnych wiadomości i umiejętności wykonaj zadania w zeszycie ćwiczeń
na stronach 121, 122. Uczniowie, którzy nie odebrali zeszytów ćwiczeń 

w zeszycie przedmiotowym wykonują zadania 1 i 2 str. 246.

                                  

Rozmnażanie i rozwój człowieka - podsumowanie wiadomości.

Temat: Rozmnażanie i rozwój człowieka - podsumowanie wiadomości.
Uczeń potrafi:

- rozpoznawać elementy budowy układu rozrodczego męskiego i żeńskiego

(na schemacie, według opisu itd.) oraz podać ich funkcje, 

- opisać fazy cyklu miesiączkowego kobiety, 

- określić rolę gamet w procesie zapłodnienia;

- wymienić etapy rozwoju przedurodzeniowego człowieka (zygota, zarodek,

płód),

- wyjaśnić wpływ różnych czynników na rozwój zarodka i płodu,

- przedstawić cechy fizycznego, psychicznego i społecznego dojrzewania

człowieka, 

- przedstawić zasady profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową,
- uzasadnić konieczność wykonywania badań kontrolnych jako sposobu

wczesnego wykrywania raka piersi, raka szyjki macicy i raka prostaty.

 
1. Narządy męskiego i żeńskiego układu rozrodczego umożliwiają przedstawicielom obu płci wytwarzanie gamet i hormonów charakterystycznych dla przedstawicieli tej płci.

Zadanie 1.
Uzupełnij tabelę, podaj nazwę lub funkcję męskich narządów płciowych:

   
Zadanie 2.
Uzupełnij tabelę, podaj nazwy żeńskich narządów płciowych:

2. Cechy cyklu miesiączkowego:

                    

3. Od chwili narodzin do śmierci człowiek ciągle się zmienia. W jego życiu wyróżnia się

kilka etapów. Jakie? Jeśli masz możliwość obejrzyj film:
"Etapy życia człowieka" strona https://epodreczniki.pl/a/etapy-zycia-czlowieka/D8A4YkqEo
                        

                                                         źródło: https://epodreczniki.pl/a/etapy-zycia-czlowieka/D8A4YkqEo

4. Dojrzewanie to czas, kiedy zmieniają się rysy twarzy i kształtuje się sylwetka. Pojawiają się cechy płciowe - więcej informacji znajdziesz w podręczniku na stronach 231-233.

5. Choroby układu rozrodczego mogą prowadzić do bezpłodności. Do najgroźniejszych chorób przenoszonych drogą płciową należą: rzeżączka, AIDS, kiła oraz WZW (wirusowe zapalenie wątroby).

6. Wirus HBV przenoszony drogą płciową powoduje wirusowe zapalenie wątroby
typu B (WZW B).

Wirus HCV przenoszony droga płciową wywołuje wirusowe zapalenie wątroby
typu C (WZW C).

7. Jeśli chcesz sprawdzić swoją wiedzę i umiejętności z działu: Rozmnażanie i rozwój
człowieka postaraj się wykonać zadania w podręczniku na stronie 242.

Higiena i choroby układu rozrodczego.

Temat: Higiena i choroby układu rozrodczego.
Uczeń potrafi:
- przedstawić zasady profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową,
- uzasadnić konieczność wykonywania badań kontrolnych jako sposobu

wczesnego wykrywania raka piersi, raka szyjki macicy i raka prostaty.

1.      Nieprzestrzeganie zasad higieny oraz niebezpieczne zachowania seksualne to główne przyczyny chorób układu rozrodczego.

2.      Choroby układu rozrodczego są przenoszone najczęściej drogą płciową. O tym, jak zapobiegać chorobom układu rozrodczego przeczytaj w podręczniku na stronie 235.

3.      Do chorób przenoszonych drogą płciową należą między innymi:

a)      AIDS,

b)      kiła,

c)      rzeżączka,

d)     brodawczaki okolic intymnych wywołane przez wirus brodawczaka HPV,

e)      rzęsistkowic.

4.      AIDS - zespół nabytego niedoboru (upośledzenia) odporności jest chorobą niebezpieczną dla życia. Choroba wywoływana przez ludzki wirus niedoboru odporności - HIV. Można się zarazić drogą płciową, ale również przez krew.

5.      Kiła - choroba przenoszona głównie drogą płciową, wywoływana przez krętka bladego.

                                

     źródło: Biologia kl.7 WSiP

           6.   Rzeżączka jedna z najgroźniejszych chorób przenoszonych drogą płciową. 

      Należy do infekcji bakteryjnych. Rzeżączka jest jedną z przyczyn bezpłodności zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Może też prowadzić do uszkodzeń innych narządów ciała.

7.      Zapobieganie zakażeniom to unikanie przygodnych kontaktów seksualnych, stosowanie prezerwatyw, stosowanie ubrań i rękawic ochronnych przez osoby mające kontakt z krwią np. pielęgniarki, lekarze.

8.      W przypadku podejrzenia zarażenia chorobą przenoszoną drogą płciową należy zgłosić się do lekarza w celu wykonania odpowiednich badań laboratoryjnych.

9.      Choroby związane z układem rozrodczym:
a) rak szyjki macicy,
b) rak prostaty,
c) rak piersi
Należy pamiętać o profilaktyce.

10.      Profilaktyka - działania mające na celu zapobieganie chorobom, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie np. samodzielne badanie piersi, regularne konsultacje lekarskie, prowadzenie zdrowego trybu życia by uniknąć raka piersi.
Profilaktyka w przypadku raka szyjki macicy jest miedzy innymi: unikanie przypadkowych kontaktów seksualnych, regularne badania ginekologiczne i cytologiczne, unikanie palenia papierosów, szczepienia przeciwko wirusowi HPV.

11.      Zainteresowanych proszę o zapoznanie się z tematem w podręczniku
na stronach 235-238.

Rozwój człowieka - od narodzin do starości.

Temat: Rozwój człowieka - od narodzin do starości.
Uczeń potrafi:
- przedstawić cechy fizycznego, psychicznego i społecznego dojrzewania
człowieka.

1.  Na poprzednich zajęciach omówiono okres życia prnatalnego. 
Kolejne etapy rozwoju człowieka można podzielić na np.:
a) okres noworodkowy,
b) niemowlęctwo,
c) dzieciństwo,
d) dojrzewanie,
e) wiek młodzieńczy,
f) wiek dorosły,
g) wiek dojrzały,
h) starość.

2. Podczas kolejnych etapów życia człowieka zmieniają się zarówno cechy, 
jak i potrzeby  organizmu.

3. Pierwsze etapy życia człowieka charakteryzują się szybkim wzrostem 
i rozwojem organizmu oraz rozwojem intelektualnym. 
O latach dziecięcych przeczytasz w podręczniku na stronie 230.

4. Przemiany ciała w okresie dzieciństwa :
              

źródło: Puls życia kl.7 Wydawnictwo Nowa Era

5. Dojrzewanie rozpoczyna się około 9-10 roku życia u dziewcząt, 
a około 11-12 roku życia u chłopców. Dojrzewanie to najtrudniejszy 
i najbardziej złożony etap rozwoju, w czasie którego są kształtowane poglądy, 
styl życia oraz postawa młodego człowieka.

źródło: Biologia kl.7 WSiP

6. Kiedy kończy się okres dojrzewania, człowiek wchodzi w etap dorosłości. 
W wieku dorosłym człowiek osiąga dojrzałość fizyczną, psychiczna i społeczną.

7. Od początku wieku dojrzałego zaczynają się pojawiać oznaki starzenia.
 Poszukaj w podręczniku na stronie 234 informacji na temat przyczyn starzenia się. 

8. W celu utrwalenia informacji na temat cech fizycznego, psychicznego i społecznego
dojrzewania człowieka wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania ze strony 116 
(jeśli posiadasz zeszyt ćwiczeń w domu), w zeszycie przedmiotowym  
zadanie 3 str. 234 z podręcznika (jeśli zeszyt ćwiczeń pozostał w szkole).

9. Zadaniem uczniów jest zapoznanie się z tematem z podręcznika na stronach 230-234.

Rozwój człowieka od poczęcia do narodzin.

Temat: Rozwój człowieka od poczęcia do narodzin.
Uczeń potrafi:

- określić rolę gamet w procesie zapłodnienia;

- wymienić etapy rozwoju przedurodzeniowego człowieka (zygota, zarodek,

płód),

- wyjaśnić wpływ różnych czynników na rozwój zarodka i płodu.

1. Zapłodnienie to połącznie męskiej i żeńskiej komórki rozrodczej w wyniku

którego powstaje zygota.

2. Z zygoty rozwija się zarodek, a następnie płód.

3. Pierwsze etapy rozwoju zarodkowego odbywają się w jajowodzie.

4. Rozwijający się zarodek zagnieżdża się w błonie śluzowej ściany macicy. 

Zarodek potrzebuje odpowiednich warunków rozwoju, które zapewniają 
błony płodowe:
a) owodnia, która tworzy jamę otaczającą zarodek wypełniona wodami płodowymi,

b) omocznia bierze udział w tworzeniu naczyń krwionośnych zarodka,

c) kosmówka pośredniczy w wymianie substancji między matka a dzieckiem, 

tworzą  ją wypustki, zwane kosmkami, które wrastają w błonę śluzową macicy.

5. W tym samym czasie rozwija się łożysko, które jest wspólnym narządem

matki i dziecka, które funkcjonuje tylko w czasie ciąży, a podczas porodu jest usuwane. 

Łożysko tworzą: kosmówka oraz część błony śluzowej macicy. Za pomocą 

łożyska rozwijający się organizm dziecka pobiera substancje odżywcze i tlen od matki

a przekazuje jej zbędne produkty przemiany materii.

6. Obejrzyj film pt. „Od poczęcia – dziecko” https://www.youtube.com/watch?v=vxX

źródło: https://www.youtube.com/watch?v=vxXHiz3RTsA

7. Rozwój zarodkowy został zaprezentowany również w podręczniku 

na stronach 226-227.

8. W filmie przedstawiono wpływ różnych czynników na rozwój zarodka i płodu,

o konieczności zmiany trybu życia kobiety oczekującej potomstwa przeczytaj

w podręczniku na stronie 228.

9. Zadania do ….....

Funkcjonowanie żeńskiego układu rozrodczego.

Temat: Funkcjonowanie żeńskiego układu rozrodczego.
Uczeń potrafi:

- opisać fazy cyklu miesiączkowego kobiety;

1. Wiele procesów zachodzących w organizmie człowieka regulują hormony, 
których stężenie cyklicznie się zmienia. Takie cykliczne zmiany dotyczą organizmu 
żeńskiego. Zachodzą one w  ustalonym rytmie biologicznym.
    

źródło:https://epodreczniki.pl/a/funkcjonowanie-zenskiego-ukladu-rozrodczego/DhrkqYE2U

2. Estrogeny -  hormony płciowe występujące u kobiet, w2ytwarzane głownie przez jajniki, 

wpływają na prace układu rozrodczego oraz wykształcenie żeńskich cech płciowych.

3. Progesteron - żeński hormon płciowy wytwarzany w jajnikach przez ciałko żółte odpowiedzialny 

za zmiany w obrebie macicy przygotowujące ją na przyjęcie zarodka.

4. FSH - hormon wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej, między innymi pobudza

 dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych i produkcję estrogenów. 

5. Rozwój pęcherzyka jajnikowego, trwa około 2 tygodni, po uwolnieniu komórki jajowej pęcherzyk 

przekształca sie w ciałko żółte. W tej postaci funkcjonuje 13-14 dni jeśli nie dojdzie do zapłodnienia. 

Dopiero gdy ciałko żółte zniknie, możliwe jest dojrzewanie kolejnego pęcherzyka. Cykl zmian 

w jajniku trwa około 4 tygodni.

źródło:https://epodreczniki.pl/a/funkcjonowanie-zenskiego-ukladu-rozrodczego/DhrkqYE2U

6.  Rozwój pęcherzyka jajnikowego jest ściśle powiązany ze zmianami hormonalnymi, 

których stężenie zmienia się w zależności od fazy cyklu. 

7. Cykl miesiączkowy to cykliczne, regulowane hormonalnie zmiany w organizmie
kobiety przygotowujące organizm do ewentualnej ciąży. zachodzą one głownie
w obrębie błony śluzowej macicy i jajników.

           

źródło: Puls życia kl.7 Wydawnictwo Nowa Era

7. Zastanów się, cykl miesiączkowy jest regulowany wyłącznie przez hormony jajnika,
czy przez hormony przysadki i jajnika. Jeśli masz problem z odpowiedzią - sprawdź 

w podręczniku.

8. Ile dni trwa zwykle cykl miesiączkowy? - sprawdź w podręczniku.

9. Schemat obrazuje kolejne etapy cyklu miesiączkowego A-D.  

              

                                              źródło schematu i zadania: zeszyt ćwiczeń Puls życia  kl.7 Wydawnictwo Nowa Era

A. Zastanów się i przyporządkuj etapom cyklu miesiączkowego odpowiednie litery 

ze schematu A - D

a) uwolnienie komórki jajowej - .....

b) krwawienie miesiączkowe - .....

c)tworzenie się ciałka żółtego - .....

d) dojrzewanie pęcherzyka jajnikowego - .....

B. Postaraj się określić płodność w poszczególnych dniach cyklu oznaczonych na schemacie numerami I-III:
a) dni płodne - ....

b) dni względnie niepłodne - ....

c) dni niepłodne - .....

Żeński układ rozrodczy.

Temat: Żeński układ rozrodczy.
Uczeń potrafi:
- rozpoznawać elementy budowy układu rozrodczego męskiego i żeńskiego
(na schemacie, według opisu itd.) oraz podaje ich funkcje.

1. Wszystkie organizmy, zaczynając od bakterii, a kończąc na człowieku, wydają potomstwo.
Organizmy o złożonej budowie posiadaja gruczoły wytwarzające gamety oraz narządy, 

które mają doprowadzić do ich spotkania się.
Gamety męskie różnią sie budową i wielkością od gamet żeńskich.

źródło: https://epodreczniki.pl/a/zenski-i-meski-uklad-rozrodczy/D13CyPZ3o

2. Gamety żeńskie wytwarzane są przez żeński układ rozrodczy. Komórka jajowa 

powstaje w wyniku oogenezy i jest stosunkowo duża i nieruchoma. wypełniają ją 

substancje zapasowe.

3. Budowa komórki jajowej.
           

źródło: Puls życia 7 Wydawnictwo Nowa Era 

Sprawdź w podręczniku, jaką rolę pełni otaczająca komórkę jajową, 

gruba osłonka przejrzysta?

4. Żeński układ rozrodczy odpowiada nie tylko za wytworzenie komórek jajowych
ale i  żeńskich hormonów płciowych. 

5. W żeńskim układzie rozrodczym są wytwarzane hormony płciowe: estrogeny 

oraz progesteron. Ich wydzielanie kontroluja hormony produkowane przez przysadkę. 

Przypomnij sobie wiadomości omawiane na lekcjach: Budowa i funkcjonowanie układu hormonalnego, podręcznik str. 165.

6.Żeński układ rozrodczy sklada się z:

a) zewnętrznych narządów płciowych:

- wzgórek łonowy,

- wargi sromowe,

- łechtaczka,

b) wewnętrznych narządów płciowych:

- jajniki,

- jajowód, 

- macica,

- pochwa.

                      

źródło:https://epodreczniki.pl/a/zenski-i-meski-uklad-rozrodczy/D13CyPZ3o

7. Dowiedz się,  jak jest przystosowany układ rozrodczy żeński do transportu komórek 

jajowych wytwarzanych w jajnikach. (podręcznik str. 220)

8. Wiesz już, jakie cechy pierwszorzędowe, drugorzędowe i trzeciorzędowe
występują u mężczyzn.

Dowiedz się, jakie cechy płciowe u kobiet zaliczmy do pierwszorzędowych
i trzeciorzędowych.

Zadanie 1.
Uzupełnij tabelę, podaj funkcje żeńskich narządów płciowych.
   

Zadanie 2.
Wyjaśnij, czym jest owulacja. Podaj jej inną nazwę.
..............................................................................................................................................................

Zadanie 3.

Porównaj układ rozrodczy męski i żeński, uzupełnij tabelę.

9. Jeśli potrafisz odpowiedzieć na pytania zapisane w powyższych punktach i na pytania 

z podręcznika ze strony 220 - to znaczy, że założone cele zajęć zostały przez Ciebie 

zrealizowane z sukcesem.

Męski układ rozrodczy.

Dział: Rozmnażanie i rozwój.
Temat: Męski układ rozrodczy.
Uczeń potrafi:
- rozpoznawać elementy budowy układu rozrodczego męskiego i żeńskiego
(na schemacie, według opisu itd.) oraz podaje ich funkcje.

1. Wszystkie organizmy, zaczynając od bakterii, a kończąc na człowieku, wydają potomstwo.
Organizmy o złożonej budowie posiadaja gruczoły wytwarzające gamety oraz narządy, 

które mają doprowadzić do ich spotkania się.
Gamety męskie różnią sie budową i wielkością od gamet żeńskich.

źródło: https://epodreczniki.pl/a/zenski-i-meski-uklad-rozrodczy/D13CyPZ3o

2.  Gamety męskie wytwarzane są przez męski układ rozrodczy. Męski układ rozrodczy  

związany jest z układem wydalniczym, gdyż zarówno pęcherz moczowy,
jak i nasieniowody łącza się z cewką moczową.

3. Męski układ rozrodczy odpowiada nie tylko za wytworzenie plemników
ale i  męskich hormonów płciowych.

4. Hormony wydzielane w męskim układzie rozrodczym regulują funkcjonowanie
narządów. Wpływają również na rozwój męskich cech płciowych.
Przypomnij sobie wiadomości omawiane na lekcjach: Budowa i funkcjonowanie układu hormonalnego, podręcznik str. 165.

5. Męski układ rozrodczy składa się z:
a) wewnętrznych  narządów płciowych w skład których wchodzą:

- jądra,

- najądrza, 

- nasieniowody, 

               

źródło: https://epodreczniki.pl/a/zenski-i-meski-uklad-rozrodczy/D13CyPZ3o

b) zewnętrznych narządów płciowych w skład których wchodzą:

- prącie, 

- prostata,

- pecherzyki nasienne.

6. Jądra i najądrza leżą poza jamą ciała w mosznie. Dlaczego? Wyjaśnienia, znajdziesz
w podręczniku na stronie 215.

7. Zjawiska prowadzące do powstania plemnika nazywamy spermatogenezą. 

Proces ten odbywa się po osiągnięciu dojrzałości płciowej w kanalikach
nasieniotwórczych jąder. Wpływ na prwidłowy przebieg spermatogenezy
mogą mieć zarówno czynniki genetyczne (mutacje), jak i nie genetyczne, takie jak:
stres, infekcje, zaburzenia hormonalne, temperatura, toksyny.

Zadanie 1.
Schemat przedstawia budowę plemnika. Przerysuj do zeszytu przedmiotowego
schemat i tabelę, uzupełnij tabelę. Podaj nazwy i funkcje poszczególnych
elementów plemnika.
                         

źródło: zeszyt ćwiczeń  do biologii kl. 7 Wydawnictwo Nowa Era

  

8. W okresie dojrzewania kształtują się trzeciorzędowe cechy płciowe. U mężczyzn
to między innymi: wąskie biodra, szerokie ramiona, zarost na twarzy. 
Dowiedz się jakie cechy płciowe u mężczyzn zaliczmy do pierwszorzędowych
i drugorzędowych - podręcznik str. 215 - 217.

9. Dowiedz się, w jaki sposób rozwój męskich cech płciowych podlega regulacji hormonalnej. 

Zadanie 2.  

Napisz w zeszycie przedmiotowym, w jaki sposób przysadka mózgowa wpływa na funkcjonowanie męskiego układu rozrodczego.

Zadanie 3. 

Podaj nazwy narządów męskiego układu rozrodczego oznaczonych na schemacie literami A-C.
Przerysuj schemat do zeszytu przedmiotowego (jeśli posiadasz zeszyt ćwiczeń w domu wykonaj zadania w str. 107-108).

źródło: zeszyt ćwiczeń  do biologii kl. 7 Wydawnictwo Nowa Era

10. Jeśli potrafisz odpowiedzieć na pytania zapisane w powyższych punktach i na pytania z podręcznika ze strony 217 - to znaczy, że założone cele zajęć zostały przez Ciebie zrealizowane 

z sukcesem.